Roberto Cossa

Don Pedro dijo no

Escena Única

Personajes:

HIJA

SACERDOTE

DON PEDRO

(Don Pedro, un octogenario, agoniza en una cama de una plaza. Es la habitación de un catñolico riguroso. Hay imágenes religiosas por todos lados. Sacerdote, arrodillado a un costado de la cama, reza. Hija, una sesentona con aire belato, solloza. Sacerdote se hace la señal de la cruz y se pone de pie. Hija lanza un gemido de dolor. Sacerdote va hacia ella y la toma.)

HIJA. Se muere...

SACERDOTE. No se muere. Se libera. Deja este mundo de pecadores e ingresa al Reino de Dios.

HIJA. Pobre papá.

SACERDOTE. No tienes nada que temer, hija. Su alma estará pronto junto al Señor.

HIJA. Tan bueno que fue siempre...

SACERDOTE. El más bueno del pueblo. El más piadoso.

HIJA. Un verdadero santo, pobre papá.

SACERDOTE. Muere en paz con Diós.

(Se quita los atributos de la ceremonia y los guarda en un valijín. Se prepara para retirarse cuando se oye la voz mustia de Don Pedro.)

DON PEDRO. Padre...

(Sacerdote e Hija se sorprenden ante el llamado del moribundo. Sacerdote va hacia la cama y se inclina para escuchar al anciano.)

SACERDOTE. ¿Quieres decirnos algo hijo mío?

DON PEDRO. Sé que me muero...

SACERDOTE. El Señor ha decidido llamarte a su lado. Debes sentirte feliz. Pronto estarás junto al Señor. Y ha sido el Señor quien te ha dado este momento de lucidez...

DON PEDRO. Me arrepiento...

(Don Pedro toma aire. No le quedan muchas fuerzas. Sacerdote aprovecha para introducir su rutina.)

SACERDOTE. Loado sea el Señor...El Señor te ha dado la palabra, en este último instante, para que te confieses. Quiere que tu alma llegue pura al Reino de los Cielos.

¿De qué te arrepientes? Dilo... Todos los hombres, hasta los más santos, tienen algo de qué arrepentirse. (Breve pausa.) ¿De qué te arrepintes?
(Don Pedro se toma un tiempo para hablar. Finalmente, con inesperada vitalidad, dice: )

DON PEDRO. De no haberle tocado las tetas a Leticia. (Corre un aire frío.)
HIJA. (Más asombrada que escandalizada.) Papá... (A Sacerdote.) Está desvariado.
DON PEDRO. Desvariado un carajo! Si de algo tengo que arrepentirme al fin de mi vida es de no haberle tocado las tetas a Leticia.
(Hija solo atina a taparse los oidos y llorar. Sacerdote trata nerviosamente de abrir el maletín para sacar los atributos rituales. Se produce un tiempo que Don Pedro aprovecha a hablar: )
DON PEDRO. Unos pechos hermosos...redondos...con unos pezones que... (Eleva las dos manos y marca el tamaño de los pezones con la uña del pulgar apoyada en el primer pliegue de sus dedos meñiques. Dice con dolor: ) Y no los toqué.. Estaban ahí...al alcanze de mi mano...Yo entré a la pieza creyendo que no había nadie y...(Pausa.) Ella no intentó taparse. Al contrario. Tiró los hombros hacia atrás y... ¡estallaron! Dos lunas blancas...maravillosas...Con dos... (Marca los pezones con las puntas de los meñiques.)
(Sacerdote pega puñetazos al maletín.)
SACERDOTE.(Por lo bajo.) Este maletín de mierda...
DON PEDRO.Estaban ahí...al alcance de mi mano...Y...(Solloza.) Retrocedí. ¡En vez de ir para adelante retrodecí!
SACERDOTE. (Mientras sacude el maletín.) Hiciste bien, hijo mio. Hiciste bien. Huiste del pecado.
DON PEDRO. (Se golpea la sien y habla sollozando.) Desde entonces las tengo aquí. Al día siguiente tenía que viajar a Buenos Aires para presentarme en un concurso de charlestón. ¡Cómo bailaba el charlestón, yo! Un campeón! ¡Pero qué...! Si no me animé a tocarle las tetas a Leticia... Qué me iba a animar con el charlsestón! Y me quedé en este pueblo de miedra...¿Para qué? Jefe de Correos... Me casé con la madre de ésta, que tenía unas tetitas ridículas...
(Hace la seña con los meñiques, pero corre el pulgar al borde de la uña.)
(Hija ya no puede más y lanza un quejido histérico.)
HIJA. Basta...basta...
(Sacerdote finalmente logra destrabar el cierre, abrir el maletín y rescatar los atributos. Cae de rodillas.)
SACERDOTE. Recemos... Hijo, has pecado. Debes arrepentrirte. Repite. Me arrepiento...
DON PEDRO. Me arrepiento...
SACERDOTE. De haber tenido un deseo carnal...
DON PEDRO. De no haberle tocado las tetas a Leticia.
SACERDOTE. ¡Se terminó! ¡Usted está blasfemando! ¡No puede entrar al Reino de los Cielos con esa imagen obscena!
DON PEDRO. (Vuelva a graficar los pezones con los meñiques.) Eran así...padre...¡Así!
SACERDOTE. (A Hija.) ¡Irá al infierno!
HIJA. ¡No, por Diós! Haga algo,padre. ¡Haga algo!
SACERDOTE. (Histérico.) ¡No puedo hacer nada si no arrepiente!
HIJA. (Desconsolada.) ¡Por Dios, papá...!¡Por Dios!
(Sacerdote decide cambiar la estrategia. Intenta hacerlo razonar.)
SACERDOTE. Tienes que salvar tu alma, Pedro. Tienes que leberarte de ese pensamiento...Es tu condena enterna. Irás al infierno por los siglos de los siglos. Di "me arrepiento". Sólo eso: "me arrepiento". Y podrás salvarte.
(Don Pedro en un gesto desafiante alza las manos con los meñiques expuestos y extiende un brazo hacia Sacerdote y el otro a su hija. Hija, que has estado contenida hasta ese momento, se lanza sobre el padre, lo toma por los hombros y lo sacude mientras grita:)
HIJA. ¡Al infierno para toda la enternidad! ¿Oíste,viejo degenerado? ¡¡Por toda la enternidad!!
(Don Pedro lanza un ronquillo que alerta a Sacerdote. Hija, llorando a mares, abraza ahora el cuerpo del viejo. Don Pedro le acaricia la cabeza.)
DON PEDRO. Lo que hubiera sido yo bailando el charlestón en el Maipo.
(Muere. Sacerdote separa con suavidad a la hija que sigue abrazada a Don Pedro llorando. El viejo ha quedado con las manos extendidas hacia el cielo y el reiterado gesto de los meñiques alzados. Sacerdote pronuncia unas rutinarias palabras y se hace la señal de la cruz. Hijo lo imita. Sacerdote se pone de pie, se acerca al cuerpo del viejo e intenta bajarle los brazos. No puede. Ejerce más presión. No hay caso. En un gesto de rebeldía más allá de la muerte, los brazos siguen extendidos. Sacerdote vuelve a hacer otro esfuerzo. Es inútil. Ahora trat de destrabar el pulgar y el meñique. Hay que destruir esa imagen obscena que condenó a Don Pedro. Imposible. Sacerdote se quita la sotana, se arremanga y pide a Hija:) 
Sacerdote: Ayúdeme, por favor.
(Hija y Sacerdote intentarán por todos los medios de someter al cadáver. Las acciones físicas de esta escena quedan en manos del director y los actores. Lo cierto es que, finalmente, lo logran: Sacerdote e Hija, jadeando, permanecen con la vista puesta en el cadáver, convertido ahora en una imagen piados, con las manos en cruz sobre el pecho.)
Sacerdote: Se ha liberado, po fin.

Apagón  

--------------------------------------------------------

O Δον Πέδρο είπε όχι

Η Μοναδική Σκηνή

Άτομα: 

ΚΟΡΗ

ΙΕΡΕΑΣ

ΔΟΝ ΠΕΔΡΟ

(Ο Δον Πεδρο, ένας οδοηκονταετής, αργοπεθαίνει σ'ένα κρεββάτι ενός μέρους. Είναι το δωμάτιο ενός αυστηρού καθολικού. Υπάρχουν θρησκευτικές εικόνες παντού. Ο Ιερέας , γονατισμένος σε μία πλευρά του κρεβατιού, προσεύχεται. Η Κόρη, μία εξηκονταετής, με αέρα ευσέβειας, αναστενάζει. Ο ιερέας κάνει τον σταυρό του και σηκώνεται όρθιος. Η κόρη βγάζει ένα βογκητό πόνου. Ο ιερέας πηγαίνει προς το μέρος της και την κρατάει.)

Κόρη: Πεθαίνει...

Ιερέας: Δεν πεθαίνει. Απελευθερώνεται. Αφήνει αυτόν τον κόσμο αμαρτωλών και επιστρέφει στο Βασίλειο του Θεού.

Κόρη: Καημένε μπαμπά...

Ιερέας: Δεν έχεις τίποτε να φοβηθείς, κόρη μου. Η ψυχή του θα βρίσκεται σύντομα μαζί με τον Κύριο.

Κόρη: Ήταν πάντα τόσο καλός,,,

Ιερέας: Ο καλύτερος σε όλο το χωριό. Ο πιο θεοσεβής.

Κόρη: Ένας αληθινός άγιος, καημένε μπαμπά...

Ιερέας: Αναπαύου εν ειρήνη με τον Κύριο.

(Σταματάει τις ψαλμωδίες της τελετής και τις τοποθετεί σε ενα βαλιτσάκι. Ετοιμάζεται να αποσυρθεί όταν ακούγεται η αδύναμη φωνή του Δον Πέδρο.)

Δον Πέδρο: Πάτερ...

(Ο Ιερέας και η Κόρη ξαφνιάζονται από την έκκληση του ετοιμοθάνατου. Ο ιερέας πηγαίνει μέχρι το κρεβάτι και σκύβει για να ακούσει τον γέροντα.)

Ιερέας: Θέλεις να μας πεις κάτι, γιέ μου?

Δον Πέδρο: Ξέρω ότι πεθαίνω...

Ιερέας: Ο Κύριος αποφάσισε να σε καλέσει στο πλευρό του. Οφείλεις να αισθανθείς ευτυχισμένος. Σύντομα θα είσαι κοντά στον Κύριο. Και ήταν ο Μεγαλοδύναμος που σου έδωσε αυτή τη στιγμή διαύγειας...

Δον Πέδρο: Μετανοώ...

(Ο Δον Πέδρο παίρνει μια ανάσα. Δεν του απομένουν πολλές δυνάμεις. Ο ιερέας εκμεταλλεύεται την ευκαιρία για να ψάλει.)

Ιερέας: Αξιέπαινος να είναι ο Κύριος. Ο μεγαλοδύναμος σου δωσε τον λόγο, αυτήν την ύστατη στιγμή. για να εξομολογηθείς. Θέλει να φτάσει η ψυχή σου καθαρή  στο Βασιλείο των Ουρανών. Για τί μετανοείς. Εξομολογήσου. Όλοι οι άνθρωποι, ακόμα και οι πιο άγιοι έχουν κάνει κάτι για το οποίο μετανιώνουν. (Μικρή παύση.) Γιατί μετανοείς?

(Ο Δον Πέδρο παίρνει λίγη ώρα μέχρι να μιλήσει. Τελικά, με απροσδόκητη ζωντάνια, λέει: )

Δον Πέδρο: Που δεν έπιασα τα βυζιά της Λετίσια!

Κόρη: (Πιο πολύ τρομαγμένη παρά σοκαρισμένη.) Μπαμπά...(Στον Ιερέα.) Βρίσκεται σε παραλήρημα.

Δον Πέδρο: Παραληρεί ένας διάβολος! Εάν για κάτι πρέπει να μετανιώνω στο τέλος της ζωής μου είναι που δεν έπιασα τα βυζιά της Λετίσια.

(Η Κόρη καταφέρνει να καλύψει τις φωνές βάζοντας τα κλάματα. Ο Ιερέας προσπαθεί νευρικά να ανοίξει το βαλιτσάκι για να βγάλει τις ψαλμωδίες. Πέφτει η σιωπή και ο Δον Πέδρο το εκμεταλλεύεται για να μιλήσει:)

Δον Πέδρο: Κάτι στήθη πανέμορφα...στρογγυλά...με κάτι ρώγες που...(Σηκώνει και τα δύο χέρια και σχηματίζει το μέγεθος τις ρώγας ακουμπώντας το νύχι του αντίχειρα στην πτυχή του μικρού του δαχτύλου. Λέει παραπονεμένα:) Και δεν τις τα πιασα. Βρίσκονταν εκεί...στην προέκταση του χεριού μου... Εγώ μπήκα στο δωμάτιο νομίζοντας ότι δεν υπήρχε κανένας εκεί και...(Παύση.) Αυτή δεν προσπάθησε να καλυφθεί. Το αντίθετο. Τίναξε τους ώμους μπροστά και...ξεπετάχτηκαν! Δύο φεγγάρια λευκά...μοναδικά...Με δύο...(Σχηματίζει τις ρώγες με τις άκρες των μικρών του δαχτύλων.)

(Ο Ιερέας ρίχνει μπουνιές στο βαλιτσάκι.)

Ιερέας: (Χαμηλόφωνα.) Αυτή η  χαζόβαλίτσα...

Δον Πέδρο: Βρισκόταν εκεί...στην άκρη του χεριού μου...Και...(Αναστενάζοντας.) Οπισθοχώρησα. Αντί να πάω προς τα μπρος, οπισθοχώρησα!

Ιερέας: (Ενώ ταρακουνούσε το βαλιτσάκι.) Έπραξες καλά γιε μου. Έπραξες καλά. Ξέφυγες απ'την αμαρτία.

Δον Πέδρο: (Κοπανάει τα μηλίγγια και μιλάει ξεφυσώντας.) Από τότε τα έχω εδώ. Την επόμενη μέρα έπρεπε να ταξιδέψω στο Μπουένος Άιρες για να παρουσιαστώ σε μία σύσκεψη Τσάρλεστον*. Πώς χόρευα το Τσάρλεστον εγώ! Ένας πρωταθλητής! Αλλά πως... Αφού δεν τόλμησα να πιάσω τα βυζιά της Λετίσια...Πώς θα είχα όρεξη για Τσάρλεστον! Και έμεινα σε αυτό το χαζόχώρι. Για πιο λόγο? Διευθυντής Ταχυδρομείου. Παντρεύτηκα και τη μάνα αυτηνής, που είχε κάτι βυζάκια γελοία...

(Κάνει το σχήμα με τα μικρά του δάχτυλα αλλά ο αντίχειρας ξεφεύγει εως την άκρη του νυχιού του.)

(Η Κόρη δεν αντέχει άλλο και βγάζει ένα βογκητό υστερίας.)

Κόρη: Φτάνει, φτάνει...

(Ο Ιερέας τελικά καταφαίρνει να ξεκλειδώσει την βαλίτσα, την ανοίγει και βγάζει τις ψαλμωδίες, Πέφτει στα γόνατα.)

Ιερέας: Προσυεχόμαστε... Γιέ μου, έχεις αμαρτήσει. Οφείλεις να μετανοήσεις. Επανέλαβε. Μετανοώ...

Δον Πέδρο: Μετανοώ...

Ιερέας: Που είχα μια σαρκική επιθυμία...

Δον Πέδρο: Που δεν έπιασα τα βυζιά της Λετίσια.

Ιερέας: Τέλος! Εσύ βλαστημάς! Δεν μπορείς να εισέλθεις στο Βασίλειο των Ουρανών με αυτήν την άσεμνη εικόνα!

Δον Πέδρο: (Ξανασχηματίζει τις ρώγες με τα μικρά δάχτυλα.) Ήταν έτσι...Πάτερ...Έτσι!

Ιερέας:(Στην Κόρη.) Θα πάει στην Κόλαση.

Κόρη: Όχι, για το Θεό! Κάντε κάτι Πάτερ... Κάντε κάτι!

Ιερέας:(Υστερικός) Δεν μπορώ να κάνω τίποτε εαν δεν μετανιώνει.

Κόρη:(Απαρηγόρητη) Για το Θεό μπαμπά! Για το Θεό!

(Ο Ιερέας αποφασίζει να αλλάξει στρατηγική. Προσπαθεί να τον κάνει να λογικευτεί.)

Ιερέας: Πρέπει να σώσεις την ψυχή σου, Πέδρο. Πρέπει να απελευθερωθείς απο αυτή την σκέψη. Είναι η αιώνια καταδίκη σου. Θα πας στην Κόλαση για τους αιώνες των αιώνων. Πες ''μετανοώ''. Μόνο αυτό: ''μετανοώ". Και θα μπορέσεις να σωθείς.

(Ο Δον Πέδρο με μία κίνηση προκλητική υψώνει τα χέρια με τα μικρά δαχτυλάκια εκτεθειμένα και επεκτείνει ένα χέρι προς τον ιερέα και το άλλο προς την κόρη του. Η Κόρη που παρέμενε συγκρατημένη μέχρι εκείνη τη στιγμή, ρίχνεται πάνω στον πατέρα της, τον πιάνει απ'τους ώμους και τον ταρακουνάει φωνάζοντας:)

Κόρη: Στην Κόλαση για όλη την αιωνιότητα! Άκουσες έκφυλε γέρε? Για όλη την αιωνιότητα!!

(Ο Δον Πεδρο βγάζει μία κραυγή που ταράζει τον Ιερέα. Η Κόρη κλαίγοντας ασταμάτητα, αγκαλιάζει τώρα το σώμα του γέρου. Ο Δον Πέδρο της χαιδεύει το  κεφάλι.)

Δον Πέδρο: Αυτό που θα είχα γίνει εγώ χορεύοντας Τσάρλεστον στο Μαιπο.

(Πεθαίνει. Ο Ιερέας αποχωρίζει με απαλότητα την Κόρη που συνεχίζει να αγκαλιάζει τον Δον Πέδρο κλαίγοντας. Ο γέρος έχει μείνει με τα χέρια με τα χέρια όρθια πρός το ταβάνι και με την γνωστή χειρονομία με τα μικρά δαχτυλάκια ανυψωμένα. Ο Ιερέας ψάλει κάποιες συνηθισμένες ευχές και κάνει τον σταυρό του. . Η Κόρη τον μιμείται. Ο Ιερέας σηκώνεται όρθιος, πλησιάζει το σώμα του γέρου και προσπαθεί να του κατεβάσει τα χέρια. Δεν μπορεί. Βάζει περισσότερη πίεση. Δεν γίνεται τίποτα. Με μία επαναστατική κίνηση που ξεπερνά τον θάνατο, τα χέρια συνεχίζουν ανυψωμένα. Ο Ιερέας κάνει άλλη μία προσπάθεια. Είναι ανώφελο. Τώρα προσπαθεί να ελευθερώσει τον αντίχειρα και τα μικρά δαχτυλάκια. Πρέπει να καταστραφεί αυτή η άσεμνη εικόνα που καταδίκασε τον Δον Πέδρο. Ανέφικτο. Ο Ιερέας βγάζει το ράσο, σηκώνει τα μανίκια και ζητάει απτην κόρη:)

Ιερέας: Βοήθησέ με, σε παρακαλώ!

(Η Κόρη και ο Ιερέας θα προσπαθήσουν με όλα τα μέσα να πειθαρχήσουν το πτώμα. Οι πράξεις των ηθοποιών αυτής της σκηνής είναι στα χέρια του σκηνοθέτη και των ηθοποιών. Τελικά τα καταφέρνουν όμως. Ιερέας και Κόρη λαχανιασμένοι, παραμένουν με το βλέμμα προσηλωμένο στο πτώμα, που τώρα έχει μετατραπεί σε μία εικόνα ευλαβή, με τα χέρια σταυρωμένα πάνω στο στήθος.)

Ιερέας: Επιτέλους, ελευθερώθηκε.

Τελος